Những bộ truyện tranh manga đầu tiên phát hành tại Việt Nam

Trước khi manga Nhật Bản trở thành một trào lưu văn hóa trong giới trẻ Việt thì những bộ truyện tranh manga đầu tiên phát hành tại Việt Nam đã bước đầu công cuộc chinh phục độc giả theo những cách rất đặc biệt.

• Bí ẩn về "cha đẻ" của bộ truyện tranh hài hước nổi tiếng thế giới "Gintama"
  
• Độc đáo bộ PC độ của tín đồ trà sữa trân châu
  
• 10 bức tranh phơi bày khác biệt giữa thiếu niên và người lớn khiến chúng ta không muốn trưởng thành nữa
  

Đầu những năm 1990 là giai đoạn mà truyện tranh không còn là những thứ xa xỉ ở Việt Nam, thị trường bắt đầu nở rộ cũng là lúc truyện tranh Nhật Bản mở màn công cuộc chinh phục của mình. Khi đó, thị trường đang phổ biến một số truyện tranh chuyển thể từ tiểu thuyết lịch sử, thần thoại nước ngoài như "Tây Du Ký", "Thủy hử", "Tam quốc", "Phong Thần"... thì truyện tranh manga đã từng bước chiếm thế thượng phong và làm lu mờ phần còn lại.

Giữa thập kỷ đó, những bộ truyện manga bắt đầu đạt số lượng phát hành khủng, đưa số đông độc giả Việt Nam bắt đầu quen với việc đi đến những tiệm cho thuê truyện, hiệu sách để trực chờ những cuốn truyện phần mới ra "lò". Và những bộ manga đã trở thành những cơn sốt mãi cho đến khi thời kỳ hoàng kim của truyện tranh giảm nhiệt.

Bác sĩ quái dị (Black Jack, 1990)

Có khá nhiều thông tin gây tranh cãi về bộ manga đầu tiên được xuất bản tại Việt Nam. Theo một nguồn tin thì "Black Jack" lần đầu tiên được xuất bản vào năm 1990 bởi NXB Trẻ với cái tên "Bác sĩ quái dị". Cũng có nguồn khác thì cho rằng bộ truyện phát hành tại Việt Nam từ năm 1996.

Năm 2010, NXB Kim Đồng mua bản quyền tác phẩm và xuất bản với tên gốc "Black Jack". Sau nhiều thập kỷ trôi qua, "Black Jack" vẫn giữ nguyên vị thế của nó trong lòng độc giả Việt Nam và quốc tế. 

Đô-Rê-Mon (Doraemon, 1992)

Theo nhiều nguồn tin thì "Doraemon" là bộ truyện của Nhật Bản được phát hành sớm nhất tại Việt Nam. Tuy nhiên, thời điểm đó Việt Nam chưa hội nhập với thế giới trong các quy định về bản quyền sách nên đến năm 1996, "Doraemon" mới chính thức được phát hành với đầy đủ bản quyền.

Đây có lẽ là bộ truyện ghi đậm dấu ấn nhất trong lòng nhiều thệ hệ độc giả Việt Nam. Điều đó thể hiện qua việc khi nghe tin "Doraemon" ra tập cuối vào cuối những năm 1990, nhiều độc giả đã cảm thấy hết sức buồn rầu và việc vô số ấn phẩm, sản phẩm cho trẻ em trên thị trường sử dụng hình ảnh của chú mèo máy cùng con số thống kế 50 triệu bản tại thị trường Việt Nam.

Subasa (Captain Tsubasa, 1993)

Có rất nhiều bộ truyện mãi tới giữa thập kỷ 1990 mới được đông đảo độc giả săn lùng mà khi đó không ít người đọc những cuốn truyện đã cũ hoặc những cuốn mới tinh nhưng được tái bản. "Subasa" cũng đã có mặt tại Việt Nam từ rất sớm.

Năm 2020, NXB Kim Đồng đã mua bản quyền và phát hành phần mới của "Subasa" với cái tên "Tsubasa - Giấc mơ sân cỏ". Đại diện NXB đánh giá về bộ truyện trước báo chí: "Là một trong những bộ truyện đầu tiên xuất hiện ở Việt Nam vào những năm 1990, có thể nói đây là tác phẩm gối đầu giường của thế hệ 8x, 9x. Nhiều độc giả cũng tìm hiểu và chơi bóng đá nhờ vào bộ truyện này. Tsubasa là bộ truyện có tầm ảnh hưởng sâu rộng, nhất là trong ký ức của những độc giả thời kỳ trước".

Nhóc Marưko (Chibi Maruko-chan, 1994)

Bộ truyện miêu tả cuộc sống đơn giản, thường ngày của cô bé có tên là Maruko và gia đình tại ngoại thành Nhật Bản giữa những năm 1970. Bối cảnh câu chuyện diễn ra tại TP Shimizu, ngày nay là một phần của TP Shizuoka, quê hương của tác giả. Bộ truyện đã có mặt tại Việt Nam từ năm 1994.

Siêu quậy Téppi (Ore wa Teppei, 1995)

Teppei, một cậu bé theo cha lên núi tìm kho báu và sống suốt thời thơ ấu trong thiên nhiên hoang dã. Sau khi cha mất, cậu một mình trở về thành phố, sống lập dị và gây rắc rối thường xuyên từ khi nhập học do quen với cuộc sống tự do.

Tuy nhiên, do sống trong nơi hoang dã từ nhỏ nên Teppei có khả năng hơn hẳn người bình thường trong thể thao và cậu say mê môn kendo (kiếm đạo) và bắt đầu luyện tập thường xuyên để trở thành kiếm thủ giỏi nhất. Bộ truyện đã đến với độc giả Việt Nam vào giữa thập kỷ 1990.

7 viên ngọc rồng (Dragon Ball, 1995)

Tương phản với tiểu thuyết "Tây du ký" của Trung Quốc, bộ truyện mô tả cuộc hành trình của Son Goku từ lúc bé đến trưởng thành, qua các lần tầm sư học võ và khám phá thế giới để truy tìm các viên ngọc rồng với điều ước từ rồng thiêng. Xuyên suốt hành trình của Son Goku, cậu đã gặp được nhiều bạn bè và chống lại những kẻ có dã tâm làm bá chủ thế giới.

Khi được xuất bản tại Việt Nam vào năm 1995 với bản quyền thì độc giả đã quen với tên phụ là "7 viên ngọc rồng". Đây có lẽ là một trong những manga xuất hiện sớm và đạt được sức hút lớn sau "Doraemon".

Thủy thủ Mặt Trăng (Sailor Moon, 1995)

Tên đầy đủ là "Bishōjo Senshi Sailor Moon", truyện được xuất bản lần đầu vào năm 1995 với tên "Thủy thủ Mặt Trăng". Bộ truyện được dịch và vẽ lại theo nội dung của anime do NXB Văn hóa Thông tin phát hành.

Năm 2002, truyện lại được NXB Kim Đồng phát hành với tên "Sailor Moon". Tháng 08/2016, "Sailor Moon" một lần nữa trở lại Việt Nam khi được NXB Kim Đồng mua bản quyền chính thức từ tác giả Takeuchi Naoko và NXB Kodansha tại Nhật Bản.

Thám tử lừng danh Conan (Case Closed/Detective Conan, 1997)

Bộ truyện tranh lần đầu được NXB Kim Đồng dịch và phát hành tại Việt Nam năm 1997. Từ đó, tác phẩm trở thành món ăn tình thần không thể thiếu đối với nhiều thế hệ độc giả. Cũng có nguồn tin cho rằng "Conan" phát hành từ năm 1995.

Có thể nhận thấy từ giữa thập niên 1990 thì manga đã nở rộ trong thị trường truyện tranh Việt Nam. Từ thời điểm này, vô số bộ truyện tranh được phát hành mà không ít fan của có thể kể ra những danh sách dài dặc nên trên đây chỉ là một số ví dụ cho những bộ manga có mặt sớm nhất ở Việt Nam./.

>> Các nhân vật trong "Thám tử lừng danh Conan" thành người thật nhờ công nghệ AI