Tại sao các công chúa Nhật Bản thường không được phép cưới thường dân?

Quý tộc kết thân với thường dân luôn có vẻ rất lãng mạn, nhưng với Hoàng Gia Nhật Bản, hiện thực thường trần trụi và phũ phàng hơn nhiều.

Thông tin công chúa Nhật Bản Mako chính thức kết hôn với người bạn trai lâu năm của mình là điều đang được dư luận Nhật Bản quan tâm nhất lúc này. Theo luật Hoàng Gia Nhật Bản từ năm 1947, các công chúa nếu lựa chọn kết hôn với thường dân sẽ phải từ bỏ danh phận gia tộc, không còn được nhận trợ cấp hay bất cứ lợi ích nào cho thành viên hoàng tộc, và phải đóng thuế như một người dân bình thường.

Bên cạnh đó, do các thành viên Hoàng gia Nhật Bản không có hộ chiếu nên sau khi kết hôn, công chúa Mako sẽ phải nộp đơn xin cấp hộ chiếu như những thường dân khác.

Thực tế, các công chúa của Hoàng gia Nhật Bản không có lựa chọn nào khác. Họ không được kế vị để trở thành Nhật Hoàng, vậy nên nếu muốn duy trì thân phận hoàng tộc, họ chỉ có thể kết hôn với người trong dòng dõi cách nhau ít nhất 3 thế hệ, hoặc là lựa chọn độc thân suốt đời. Với việc ngày càng ít xuất hiện các thành viên mới trong hoàng tộc, chưa nói đến việc tuổi phù hợp để cưới xin, các công chúa chỉ có thể lấy chồng thường dân và cải họ theo chồng.

Mako không phải là vị công chúa Nhật Bản đầu tiên lấy thường dân, trước đó năm 2014, chị họ của Mako, công chúa Noriko cũng đã kết hôn với một thường dân và rời khỏi hoàng tộc.

Khi mà Hiến pháp Nhật Bản vẫn quy định chỉ có nam giới trong hoàng tộc được thừa kết ngai vàng, việc các công chúa kết hôn với thường dân sẽ tiếp tục thu hẹp số lượng thành viên hoàng gia. Cuộc khủng hoảng người kế vị này sẽ còn tiếp tục trầm trọng, nếu các hoàng tử sinh ra con gái.

Gia phả hoàng gia Nhật Bản, cập nhật năm 2019, theo BBC

Danh sách kế vị ngai vàng sau Nhật hoàng Naruhito hiện nay chỉ gói gọn trong đúng 3 người: em trai ông - hoàng tử Akishino; cháu trai ông - hoàng tử Hisahito; và người chú của ông, Hoàng thân Hitachi.

Cuộc khủng hoảng kế vị ở Nhật Bản nhiều khả năng sẽ thúc đẩy những thay đổi mới xuất hiện trong quy định hoàng gia nước này. Có thể kể đến việc cho phụ nữ kế vị, hoặc đơn giản hơn là cho họ duy trì thân phận hoàng gia sau khi kết hôn, giống nhiều quốc gia vẫn đang duy trì chế độ quân chủ lập hiến khác.c.